XỬ LÝ NƯỚC THẢI CÔNG NGHIỆP

Tiếng chuông điện thoại reo lúc nửa đêm từ quản lý nhà máy. Một văn bản triệu tập từ Sở Tài nguyên & Môi trường. Nguy cơ một án phạt hàng trăm triệu đồng cùng lệnh đình chỉ hoạt động đang treo lơ lửng. Đây có phải là “cơn ác mộng” mà ban lãnh đạo doanh nghiệp luôn lo sợ? Nước thải công nghiệp, nếu không được quản lý đúng cách, không chỉ là chất thải mà còn là một quả bom nổ chậm, đe dọa sự sống còn của cả doanh nghiệp.

Chi phí vận hành hệ thống xử lý nước thải ngày càng phình to, công nghệ cũ kỹ không còn đáp ứng được tiêu chuẩn xả thải mới, và mỗi ngày trôi qua là một ngày nơm nớp lo sợ. Tại NGO International, với gần 10 năm kinh nghiệm thực chiến, chúng tôi không chỉ xây một trạm xử lý. Chúng tôi kiến tạo một “tấm khiên” vững chắc, bảo vệ doanh nghiệp bạn khỏi mọi rủi ro pháp lý và biến chi phí môi trường thành một khoản đầu tư thông minh.

I. Phân loại nước thải công nghiệp

Nước thải công nghiệp hay còn được gọi là nước thải sản xuất, được sinh ra từ hoạt động chế biến sản xuất của các nhà máy, thường gồm 02 loại: nước thải sản xuất hoặc nước thải hỗn hợp gồm nước thải sản xuất và nước thải sinh hoạt. Các ngành công nghiệp có khối lượng nước xả thải lớn và mức độ ô nhiễm cao bao gồm như thủy sản, dệt nhuộm, giấy & bột giấy, chế biến cao su, mạ kim loại, chế biến thực phẩm đặc biệt là rượu bia nước giải khát, luyện kim, gia công kim loại…

II. Thành phần nước thải công nghiệp

Thành phần gây ô nhiễm chính của nước thải công nghiệp là các chất vô cơ (nhà máy luyện kim, nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng, nhà máy phân bón vô cơ…), các chất hữu cơ dạng hòa tan (thông qua chỉ tiêu BOD), các chất hữu cơ vi lượng gây mùi, vị (phenol, benzen…), các chất hữu cơ khó bị phân hủy sinh học, một số chất hữu cơ gây độc hại cho thủy sinh vật (Benzen, chlorebenzen…)

Trong nước thải công nghiệp còn có thể chứa nhiều dầu, mỡ, các chất nổi, chất lửng lơ, kim loại nặng, các chất dinh dưỡng (N, P) với hàm lượng cao.

Bảng: Đặc tính ô nhiễm và rủi ro điển hình theo ngành công nghiệp

Ngành Công Nghiệp	Thành Phần Ô Nhiễm Đặc Trưng	Rủi Ro Vận Hành & Môi Trường
Dệt nhuộm	Độ màu cao, COD, BOD, hóa chất nhuộm, kim loại nặng, chất hoạt động bề mặt.	Gây ô nhiễm màu nghiêm trọng, độc tính cao, khó phân hủy sinh học, chi phí hóa chất xử lý cực lớn.
Xi mạ, Luyện kim	Kim loại nặng (Cr6+, Ni, Cu, Zn), Cyanide (CN-), pH cực thấp hoặc cực cao.	Độc tính cấp tính, phá hủy hoàn toàn hệ vi sinh, ăn mòn thiết bị, rủi ro pháp lý cao nhất.
Chế biến thực phẩm	COD, BOD, chất béo, N, P, SS cao (tinh bột, protein, dầu mỡ).	Dễ gây quá tải hệ thống sinh học, phát sinh mùi hôi thối, tạo váng dầu mỡ gây tắc nghẽn.
Sản xuất giấy	COD, BOD, SS rất cao (bột giấy, xơ sợi), Lignin, hóa chất tẩy trắng (Chlorine).	Tải lượng ô nhiễm hữu cơ lớn, khó phân hủy, tiêu tốn nhiều năng lượng và hóa chất.
Hóa chất, Dược phẩm	Dung môi hữu cơ, hợp chất vòng thơm, dược chất tồn dư, độc tính sinh học cao.	Cần các công nghệ xử lý bậc cao chuyên biệt, chi phí đầu tư và vận hành rất lớn.

 

III. Tính chất vật lý, hóa học đặc trưng của nước thải sản xuất công nghiệp

1. Tính chất vật lý

• Màu sắc: Tùy vào loại hình sản xuất mà nước thải có thể mang nhiều màu sắc khác nhau, như màu xám, nâu, đen hoặc thậm chí các màu đặc trưng của hóa chất, phẩm nhuộm… Màu sắc này phản ánh một phần hàm lượng các hợp chất hữu cơ, vô cơ và sự hiện diện của tạp chất lơ lửng.
• Mùi: Nước thải công nghiệp có thể phát sinh các loại mùi đặc trưng như mùi hóa chất, mùi hôi của hợp chất hữu cơ phân hủy, mùi dầu mỡ hoặc mùi độc hại khác, ảnh hưởng đến môi trường xung quanh nếu không được kiểm soát tốt.
• Nhiệt độ: Nhiệt độ nước thải công nghiệp thường cao hơn so với nước tự nhiên do ảnh hưởng từ các quá trình sản xuất và làm mát thiết bị. Nhiệt độ cao làm giảm khả năng hòa tan oxy, ảnh hưởng đến hiệu quả xử lý sinh học.
• Chất rắn: Bao gồm các chất rắn nổi, lơ lửng, chất keo và các chất rắn hòa tan. Thành phần chất rắn trong nước thải rất đa dạng: từ các hạt bụi, bùn đất, cặn hữu cơ đến các hợp chất vô cơ hòa tan phổ biến như natri, canxi, sunfat… Các chất rắn này có thể được loại bỏ một phần thông qua các quá trình lắng, lọc, đông tụ trong hệ thống xử lý.

2. Tính chất hoá học

Thành phần hóa học của nước thải công nghiệp rất phức tạp, bao gồm cả các hợp chất hữu cơ và vô cơ:

• Thành phần hữu cơ: Gồm các hợp chất như cacbonhydrat, protein, dầu mỡ, chất hữu cơ chứa nitơ, phốt pho, thuốc bảo vệ thực vật, phenol, các chất hoạt động bề mặt… Một số chất này có thể gây độc cho môi trường.

• Thành phần vô cơ: Bao gồm độ kiềm, clorua, các kim loại nặng (chì, thủy ngân, cadimi…), nitơ vô cơ, phốt pho, lưu huỳnh, các khí như H₂S, CH₄, các chất độc khác và chỉ số pH. Một số thành phần có khả năng tích tụ, gây nguy hại lâu dài cho hệ sinh thái.

3. Tính chất sinh học

Nước thải công nghiệp không chỉ chứa các hợp chất hóa học mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro sinh học, chủ yếu do sự hiện diện của:

• Các tác nhân gây bệnh: Bao gồm các loại vi rút, vi khuẩn gây bệnh có thể lây nhiễm qua nước thải, đặc biệt là nước thải từ các ngành thực phẩm, y tế, chế biến thủy sản…
• Sinh vật ký sinh: Trứng giun, ký sinh trùng… cũng có thể có mặt trong nước thải và gây nguy cơ truyền bệnh cho người và động vật thủy sinh.

 

 

 

Xem thêm tại :
https://ngoenvironment.com/vn/technology.html

h